Om even een globaal beeld te krijgen, en daardoor een beter begrip, van welke fases een hond in deze periode doormaakt met de daarbij passende manier van leerproces, heb ik het volgende stukje geschreven. Verbazend genoeg denken veel mensen dat een pup pas dingen begint te leren zodra hij uit het nest bij zijn nieuwe eigenaar is. Dit is dus niet het geval.
De dag dat de pup geboren word doet het eigenlijk alleen instinctieve dingen maar al snel gaat dit over in een leerproces van alles wat de pup nodig heeft in zijn verdere leven. Het begin van een honden leven is te verdelen in tijdperkjes.
De leeftijd van 0 t/m 2 weken word de neonatale fase genoemt. Pups doen voornamenlijk instinctieve dingen zoals eten, slapen, poepen en plassen. Hoewel ze hier nog geen gedrag aanleren, leren ze wel. Dit noemen we inprenten. In deze eerste 2 weken begint de inprenting op honden/mensen. Ze leren hier wie hun soortgenoten zijn. Het is dus ook van belang dat ze gelijk na een paar dagen al worden vastgehouden om niet alleen ingeprent te raken op honden wat later een gedragsstoornis kan veroorzaken die kennelsyndroom wordt genoemt, maar dus ook leren dat mensen bij hun soortgenoten horen. Hoewel ze nog wel doof en blind zijn doet hun neus het dan wel al en de inprenting gebeurt dan ook via geuren. Een pup leert hier hoe honden en mensen ruiken en leert zo dat dit bij zijn leven hoort. Inprenting houdt in dat een leerproces niet terug te draaien is. Heeft een pup in deze tijd geen mensen geroken dan kun je dat later nooit meer inhalen en zal de hond hoogst waarschijnlijk wat terughoudend blijven naar mensen tot dus een serieuze gedragsstoornis die we kennelsyndroom noemen.In de regel is het zo dat hoe langer het duurt voor de pup in contact komt met mensen hoe ernstiger dit probleem zich kan vormen. Sommige honden kunnen op latere leeftijd nog wel leren met mensen om te gaan. Ondanks dat het dan goed lijkt is het nog steeds niet natuurlijk voor een hond.
Ook is de pup vanaf dag 1 al met de rangorde bezig wat deels zijn karakter zal vormen. Bij meerdere pups in een nest zie je de pups altijd krioelen op zoek naar de beste tepel. De pup is hier al bezig met de tepelrangorde en als je goed kijkt dan kun je al heel snel zien wie de leider van het stel is. (De ranglaagste blijft over het algemeen het langst zoeken omdat hij overal word weggedrukt). Je kunt nu ook begrijpen dat als een nest bestaat uit 1 pup dat dit een enkele keer een gedragsstoornis op kan leveren omdat hij die rangorde nooit heeft gehad en hierdoor een aantal lessen in gedrag heeft gemist. Het is dan ook erg belangerijk dat juist deze honden dit van hun moeder krijgen bijgespijkerd en er al zo vroeg mogenlijk wordt begonnen met socialisatie op andere honden. (maar begin hier niet mee voor de eerste inenting (6wkn)
2 t/m 4 weken word de overgangs fase genoemd. Na de 2de week gaan ook de ogen en oren open en begint zicht en gehoor zich te ontwikkelen. Hier word de overgang gemaakt naar een leerproces van aangeleerd gedrag en ingeprent gedrag wordt hier bevestigd. De pup begint te kruipen/lopen en te spelen en rond de 3week zal het ook steeds meer omgeving buiten de werpkist gaan ontdekken. Ook komen nu de melktanden door en begint hij hier met het eten van "vast"voedsel (in een natuurlijke roedel is dit braaksel van mamma en bij ons is dat meestal een papje van yoghurt met geweekte puppybrokjes). Ook is dit vaak de bakermat van de eerste fouten die door mensen worden aangeleerd. Omdat tanden en kiezen doorkomen beginnen de pups ook op dingen te kauwen. Meer dan zelden leert de hond hier ook in spel met mensen in handen, voeten sokken en andere kledingstukken te bijten zonder dat dit wordt afgestraft, want ach hij speelt zo leuk die kleine frummel..... Alles wat de pup in deze fases leert wordt ingeprent en dus nooit meer vergeten. Het begin van een cruciale periode van het leerproces van de hond.
4 t/m 8 weken. De inprentingsfase ook wel socialisatie fase genoemd. Hier begint de leuke tijd van het hebben van pups. De pups beginnen hier wat meer rond te lopen en al heel snel staan ze stevig op de benen. Ook het spel neemt toe en pups oefenen hiermee de volwassen bewegings en gedrags patronen. Hier begint het echte leerproces van aangeleerd gedrag. De pup speelt met nestgenootjes en leert hier hoe hij moet omgaan met soortgenoten. Ook begint hij gedrag van ouderdieren te copieëren en vanaf de 7de week begint ook het vluchtgedrag toe te nemen. In principe hebben pups vanaf de 7de week genoeg geleerd van de moeder en nestgenootjes om naar een nieuw huis te mogen gaan. Wettelijk is het verboden om een pup eerder van zijn moeder te scheiden. Een goede fokker laat de pups tot minimaal 8 of 9weken bij de moeder om er zeker van te zijn dat ze alles hebben meegekregen. Sommige puppies leren minder snel dan anderen. Een reden om de pup wel al met 7 weken bij de moeder weg te halen kan zijn omdat een nest zo groot is dat de moeder er onder lijd dmv te veel gewichtsverlies of de aanmaak van te weinig melk ondanks dat de pups niet echt meer vaak bij de moeder drinken. Mijn mening zegt dat dit opgelost kan worden door de pups minder te laten drinken en (poeder)melk van een schotel of bakje te laten drinken. De fles voor bijvoeding kan in een eerder stadium dan een oplossing zijn. Ik vind het wel van belang dat de pups bijelkaar in het nest blijven tot minimaal 7 weken ook als de moeder door omstandigheden is overleden. Veelal worden pups al weggegeven met 5 of 6 weken als de moeder hiervan is overleden tijdens de geboorte oid. Ze zijn immers toch aan de fles word er dan gezegt. Wat men dan vergeet is dat een pup op deze leeftijd een cruciaal stuk van zijn inprenting/opvoeding mist wat resulteerd in een grote kans op een probleemhond, wat ik overigens meerdere malen ben tegengekomen (met name angst agressie). Bij een nest met 1 enkele pup en gebrek aan andere honden (inclusief de moeder) in de buurt is dit natuurlijk wel een iets ander verhaal. Doet een fokker een pup vroeger dan 8 weken weg, vraag dan altijd waarom en wees niet blind door de lieve grote ogen en het zachte vachtje van de pup. Hij moet zijn hele leven nog, en een hond heeft er niets aan om van gezin naar gezin te verhuizen doordat hij een probleem heeft wat onstaan is door gebrek aan socialisatie. Dit is namenlijk NOOIT meer in te halen.
8 t/m 12 weken word (het 2de deel van) de socialiseringsfase genoemd. Ook dit is nog een inprentingsfase. Omdat de meeste pups op deze leeftijd een nieuw baasje hebben gevonden, is het aan de baas (of fokker als ze nog bij de fokker zit) om de pup zoveel mogenlijk te laten zien van de wereld. Dit is ook de leeftijd waarin socialisatie met andere honden(/dieren) noodzakelijk is en dus de leeftijd dat de meeste pups aan school beginnen. Omdat dit een zeer belangerijke tijd is voor de pup wil ik het hier, onder het hoofdstukje, de aanschaf van een pup, wat uitgebreider over hebben. Tot 12 weken word een pup in een roedel behandeld als een pup. De pup heeft hier bijna evenveel privileges als zijn ouders.
12 t/m 16 weken. De rangorde fase (ook wel begin van de juveniele fase (12 weken tot sexuele rijpheid) genoemd en door mij soms verniel fase omdat dit de periode is waarin een pup echt ondeugend wordt). In deze fase word de pup opgenoemen in de roedel en leert hier ook de wetten van de roedel (de gouden regels). Hier probeert de pup een bepaalde rang te krijgen. Dit is in onze mensenwereld over het algemeen de tijd dat probleem gedrag begint, wat tevens nog een goede reden is om naar puppycursus te gaan om dit onder begeleiding in goede banen te leiden en zo probleem gedrag te voorkomen. De pup begint namenlijk uit te proberen hoe hoog hij in de roedel kan komen. Hij verkent zijn grenzen tot hij een stabiele plek heeft gevonden in de rangorde. |