trekken aan de lijn
   
       
                   
 

Misschien wel het meest voorkomende probleem bij onze honden is het trekken aan de lijn.

Dit probleem kan zich al ontwikkelen zodra we beginnen met de training aan de riem. Een pup van 16 weken oud kan soms al behoorlijk trekken. Echter we doen hier vaak niet zoveel aan omdat we hem nog makkelijk kunnen houden. Pas als hij wat groter is of volwassen zelfs, beginnen we ons er echt aan te ergeren. Soms ook omdat de hond ook ander probleem gedrag begint te ontwikkelen naast, of zelfs door het trekken aan de lijn. Ik denk hier aan dominantie naar andere honden, over enthousiast zijn, blaffen, doof zijn voor de baas etc.. Het trek probleem is inprincipe dan al vergevorderd en hierdoor kan het langer duren voor we het weer opgelost hebben denkend aan het bospad wat ik in het voorbeeld heb genoemt bij de inleiding van dit hoofdstuk..

 

HOE ONTSTAAT TREKKEN AAN DE LIJN

Het trekken aan de lijn heeft praktisch altijd te maken met gebrek aan leiding of het niet consequent zijn van de baas.
Meestal komt het dus doordat de hond denkt dat hij de leiding moet nemen omdat hij deze van zijn baas niet krijgt, of dat de leiding niet consequent genoeg is. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat de baas simpel weg niet geschoold genoeg is om te weten waar hij mee bezig is of gewoon te lief is, zoals we dat vaak zeggen in de training. Wat we dan eigenlijk bedoelen is dat de baas niet consequent genoeg is. Vaak wordt, in een poging dit probleem te voorkomen, de hond dan maar kort gehouden, of beter gezegt aan een korte strake lijn gehouden of de hond wordt voortdurend teruggetrokken, wat in beide gevallen het trekken juist opwekt.
Een andere oorzaak kan zijn doordat bijvoorbeeld een hond geleerd is om aan een flexilijn te lopen en niet beter weet dat er druk op de lijn moet staan om vooruit te komen. Een flexilijn rolt immers niet uitzichzelf uit. Daarnaast kan het ook nog met het ras te maken hebben. Kleine honden zie je vaker aan de lijn trekken dan hele grote honden. Simpelweg omdat kleine honden makkelijk te houden zijn en het trekken zelf niet echt een belemmering vormt. Het kan dan, omdat er in dit geval wel degelijk sprake is van een tekort aan leiding, wel meewerken in de oorsprong van andere problemen. Bijvoorbeeld overmatig blaffen naar andere honden/mensen, of het achterna jagen van dingen.
Dit zijn een paar voorbeelden die dus het trekken kunnen veroorzakenterug en ze zijn dus in de meeste gevallen terug te verhalen op gebrek aan leiding, en dit heeft bijna altijd te maken met gebrek aan kennis of aan consequentie.
Het volgen van alle gouden regels is hier een goed begin om de leefstijl te veranderen van zowel baas als hond wat het makkelijker maakt een probleem op te lossen.

 

HULPMIDDELEN

Er zijn verschillende hulpmiddelen op de markt die je kunnen helpen met dit probleem. Let wel, het verhelpt het probleem tijdelijk maar lost het niet op. Ik denk hier aan de halties en gentle leaders. Dit zijn een soort halstertjes voor honden die het omtrek punt meer naar voren leggen (op de neus ipv de hals) waardoor de hond makkelijker in toom is te houden. Ik ben hier persoonlijk op tegen omdat dit het probleem niet oplost en er in een enkel geval een hernia kan ontstaan als de hond een keer een rare beweging maakt waardoor hij een geweldig ruk in zijn nek kan krijgen. Het gebeurt niet snel maar het kan wel. De enige uitzondering die ik hierop maak zijn met honden die zo zwaar en sterk zijn dat ze hun baas letterlijk omver trekken, of als de baas een aandoening heeft waardoor hij weinig kracht heeft in handen, armen of rug. Een halti of gentle leader kunnen dan helpen in de training. Mocht je dit willen toepassen laat je dan goed inlichten door een professioneel iemand over het gebruik van een dergelijk hulpmiddel als je hier zelf geen ervaring mee hebt en volg een paar praktijk lessen zodat je goed snapt hoe je hiermee om moet gaan. Het beste is om deze hulpmiddelen met dubbele begeleiding toe te passen om plotselijke rukken te voorkomen. Dit houd in dat je een riem aan de halti/gentle leader hebt en een riem aan de halsband van de hond. De doorsnee dierwinkel tel ik in dit geval niet mee als professional. Deze zal snel zeggen dat het absoluut veilig is en je het ding mee geven zonder verder training advies.

Daarnaast zijn er ook nog speciale tuigen op de markt tegen het trekken. Het heten anti trektuigen maar in mijn ervaring werken ze niet om het probleem op te lossen. Je kunt je hond er alleen makkelijker mee houden. Sommige zijn zelfs zo gemaakt dat ze de hond pijn doen of beschadigen. Ook op deze tuigen ben ik inprincipe tegen met hier en daar een uitzondering.

Zoals ik al zei helpen deze middelen alleen tijdelijk maar lossen niets op. Daarnaast maakt het mensen denkend dat ze verder niet aan het probleem hoeven te werken. Vergeet niet dat als je een probleem hebt en je doet er niets aan er vaak andere/meerdere volgen.

 

HOE LOS JE HET PROBLEEM OP

Ten eerste is het dus een goede start om te beginnen met het volgen van de gouden regels. Dit werkt met het doorkijgen van de juiste consequentie die voor een hond nodig is en hiermee het oplossen van problemen.

Daarnaast is het goed om je hond een "let op" commando aan te leren. Hoe je dit kunt doen staat beschreven onder het hoofdstuk puppen: oefeningen voor je pup. Dit zijn de beginselen van het aan de hond leren om op jou te letten en om hem te laten opletten op commando.

Vervolgens is het goed dat je jezelf aan leert om te communiceren met je hond aan een lang touw. Dit is vooral effectief als je merkt dat je de hond vaak kort houd en stuurt aan de lijn. Heb je een flexilijn, zorg dan eerst dat je een vaste lijn aanschaft van een 1,5 tot 2,5 meter of pak een stuk stevig touw van die lengte die je met het ene end aan je hond knupt en je aan het andere end een lus/handvat maakt (heb je een lijn met 3 ringetjes zet het haakje dan op het ringetje het verst van de hond af zodat je een lus krijgt). Zorg er wel voor dat het niet in je handen kan branden als het door je handen glipt. De sleutel in het oplossen van het trek probleem is dat je je zelf dus aanleert de hond ruimte te geven. zo ga je te werk:
Als eerste moet je bewust worden van hoe de situatie is. Begin door met 2 handen aan de lus de riem vast te houden. en houd je handen voor je buik op navel hoogte. Houd eventueel de ene hand vast met de andere om ze goed bijelkaar te kunnen houden. Belangerijk is dat je de handen daar houd. Als je het handvat met 2 handen vast pakt voorkomt dit dat je met 1 hand aan de riem zit te friemelen en zo toch nog je hond stuurt of binnenhaald als hij niet luisterd. vind je dit lastig, dan kun je ook de riem vasthouden met 1 hand (de hand aan de kant waar de hond loopt) en je duim door een broekriemlusje van je broek of in je broekszak te steken. dit voorkomt dat je je hand meebeweegt met je riem en het maakt je bewust van hoe de hond beweegt. de andere hand steek je in een broek of jaszak of houd je achter je rug. Beeld je nu in dat je hond ongeveer zo groot en zwaar is als een nijlpaard. Dit is om je te laten beseffen dat het zinloos is om je hond te sturen of fysiek de weg te willen wijzen. Alles wat je hem wijs wil maken moet doormiddel van verbale communicatie, lichaamstaal of truukjes zonder aan je hond te komen. Hieruit kun je opmaken hoe erg de situatie is. Probeer nu of je je hond naast je kunt krijgen. Je mag roepen, stampen, met je hele lichaam bewegen zolang je je handen maar bijelkaar houd en niet aan de lijn rukt of trekt. De lijn zit er alleen aan om hem binnen een bepaalde straal van je te houden en te voorkomen dat hij wegloopt. Negeert je hond je (bijna) volledig dan kun je er vanuit gaan dat je gebrekkig bent in je leiding en consequentie en een moeizame baas-hond band hebt. Reageert je hond uitbundig door tegen je op te springen en zo om je heen te springen dat je moeite hebt om niet in de knoop te raken, kun je er van uitgaan dat er leiding en een baas-hond band is maar het is nog niet genoeg. Komt je hond naar je toe en gaat hij netjes naast je zitten dan kun je er vanuit gaan dat je niet echt een probleem hebt maar gewoon nog een beetje moet oefenen met het netjes/rustig mee lopen.

Ook als je hond normaal rustig mee loopt en alleen trekt als hij andere mensen/honden tegenkomt, kun je er vanuit gaan dat de leiding redelijk tot goed is en je gewoon wat meer moet trainen met je hond in dergelijke situaties.

We hebben nu een inschatting gemaakt van hoe ernstig het probleem is. Ik zal nu een stukje basis training uitleggen waarmee in de meeste situaties getraind kan worden. Begin met je training altijd in een omgeving die de hond kent en je niet al te veel afleiding hebt. Zo kun je de oefening eerst goed doorkrijgen voor je het in een probleem situatie hanteerd. Dit omdat in een probleem situatie ook stress komt kijken wat een situatie uitbundiger maakt en reageren moeilijker wordt.

 

DE TRAINING

Er zijn een aantal manieren om je hond te leren om niet te trekken maar ik ga hier slechts 1 manier uitleggen. Dit is volgens mijn ervaring de snelste, eenvoudigste en meest effectieve manier om zeker in het begin snelle vooruitgang te boeken in dit probleem. Ik doe dit zo omdat we hier met een probleem te maken hebben wat we zo snel mogenlijk willen minderen en uiteindelijk op lossen én omdat dit een goede basis is om met je hond aan het werk te gaan. Meerdere manieren zijn uitgelegd in het hoofdstukken "let op commando" (in het puppen deel van het hoofdstuk training) en zal ik binnenkort uitleggen bij de "netjes meeloop oefening" (puppen) en het "volg commando" (puberhonden).

Om te trainen, en deze oefening goed door te krijgen, is het het beste om eerst op een veldje of pad te oefenen waar niet te veel afleiding is en wat de hond kent (minder prikkels). Als je een beetje een redelijke achtertuin hebt kan het daar ook natuurlijk. Je hebt ongeveer een ruimte nodig van tenminste 4 meter breed en een meter of 20 lang.

Je hebt je hond aan de vaste lijn (van 1,5 tot 2,5 meter) en hebt je beide handen bij elkaar aan de lijn zoals hiervoor besproken. 1 hand aan de lijn is hier niet goed omdat dit niet effectief is. Je mag de riem eventueel iets korten nemen maar wikkel deze niet om je hand heen. Als je een lijn met ringetjes hebt maak je het haakje vast aan het ringetje die bij de andere haak zit. Deze andere haak hoort aan de halsband van de hond te zitten. De riem moet zo lang zijn dat de hond er niet over heen kan stappen, maar wel in een boogje naast de hond hangt. Hieronder een foto van de juiste positie (Let vooral op hoe de lijn hangt). Deze positie noemen we de uitgangspositie.

                   
   

Op de foto heeft de riem de juiste lengte om fijn in te kunnen trainen. Begin vanuit deze positie te lopen. Zodra de lijn strak staat, begin je rustig achteruit te lopen. Zodra de lijn dan weer slap komt te hangen, de hond komt dus inprincipe naar je toe, mag je weer vooruit. Let op dat de hond zich helemaal moet omdraaien voor je weer vooruit gaat lopen. De kans is groot dat je dit een aantal keren moet doen voor de hond snapt dat hij met je mee moet komen. Je hebt een grote kans dat, zodra je weer vooruit gaat lopen, de lijn direct weer strak staat. Dit is normaal. Je moet hierin even doorzetten. Je moet niet vergeten dat het trekken een probleem voor jouw is maar dat het voor de hond een ingesleten gewoonte is geworden. De hond realiseert zich dus niet dat hij iets fout doet. Een hond zal nooit iets doen om jou expres dwars te liggen. Zo zit een hond niet inelkaar. Hij doet iets omdat hij daar het meeste succes mee heeft (gehad) en aan ons de taak om hem uit te leggen dat hij met zijn gewoonte geen succes meer kan krijgen. maar wel succes kan krijgen als hij aan een slappe lijn loopt. Het doel van de hond is om van punt A naar punt B te komen door vooruit te komen op wat voor een manier dan ook. Ons doel is om ook van A naar B te komen maar dan met als enige manier een hond aan een slappe lijn. Belangerijk hierbij is dat wij in een rechte lijn alleen recht vooruit lopen of recht achteruit. Als of je aan het jojoen bent. Jij mag je dus niet omdraaien.

Als je dit een keer of tien gedaan hebt zou je verbetering moeten kunnen zien. dit kan variëren in dat de hond rustiger word in zijn bewegingen. (hij loopt

minder snel vooruit dan de eerste keer). Hij zich sneller omdraait en naar je toe komt, je hoeft dus steeds minder ver achteruit te lopen. Of dat hij zelfs even helemaal niet meer trekt (let wel dat er kans is dat je de volgende trainingssessie weer even van vooraf aan moet beginnen).

Reageert je hond op een van deze manieren of iets wat er tussen hangt, met andere woorden je ziet verbetering, dan kun je met deze methode een tijdje doortrainen tot jullie beide deze goed onder de knie hebben en je weet wat je moet doen. Daarna kun je wat afleiding opzoeken. Zoek situaties op waar je hond op reageert (bijvoorbeeld een andere hond). Ik zeg zoek ze op omdat je dan beter de controle kunt houden over de situatie dan wanneer het toevallig op je pad komt. Je kunt dan , net als je hond, ook in de oude situatie terugvallen en even niet meer weten wat je ook al weer moest doen. Als je een situatie hebt opgezocht blijf dan op een afstand en zoek de grens op met waar je je hond nog onder controle hebt en waar hij gaat trekken. Je kunt dan op je doel aflopen vanuit je controle zone en zodra je hond begint te trekken ga je weer achteruit lopen richting je controle zone. er komt een moment dat je hond dan weer terug komt en op dat moment kun jij dus weer vooruit zoals je dat geoefend hebt. Meestal als je hond vooral trekt naar vreemde honden en/of mensen dan kun je degene die je tegenkomt even vragen of ze even willen blijven staan. Leg uit dat je je hond aan het trainen bent en de hulp goed kunt gebruiken. De meeste mensen zullen je graag even willen helpen. Zorg er voor dat je iemand niet langer dan 2 of 3 minuten laat staan (tenzij ze zelf aangeven dat ze dat wel willen). Als je goed hebt geoefend met je hond zal je niet meer tijd nodig hebben om je hond terug te krijgen. zodra je merkt dat je hond rustiger word in zijn bewegingen en sneller op jou reageerd (je ziet dus weer verbetering) dan loop je weg van je doel (vergeet niet de persoon te bedanken.) zodra je weer in je controle zone zit dan beloon je je hond uitbundig. dit kan het beste door een fysieke beloning. even lekker stevig rossen over de buik rug of onder de hals vinden ze vaak heerlijk, of even ravotten of een trekspelletje zijn ook prima. Op deze manier belonen doe je om even de opgebouwde stress kwijt te raken en dit doet je hond ook beter onthouden en dus leren. Maak je geen zorgen over dat je je hond opfokt/wild maakt en je vervolgens weer helemaal opnieuw moet beginnen. Dit is namenlijk de bedoeling en is effectiever in je training omdat je je hond ook moet leren schakelen tussen ruig en rustig. Maak je tijdens het belonen/spel klein in je lichaam. Zodra je weer gaat trainen ga je weer recht op staan en negeer je je hond even of geeft een commando "klaar". nu ben je klaar om je volgende situatie op te zoeken. Bij spel is het belangerijk (als het bedoeld is als beloning of ontstressen) dat je het fysiek houd. je hebt dus contact met je hond. Een bal/stok weggooien is geen beloning. Dit bouwt alleen meer stress op in dit geval en is dus voor ons doel uit den boze!

 

Als je een hele hardnekkige hond hebt waarbij je geen verbetering ziet kun je iets agressiever worden in je training. Hiermee bedoel ik niet dat je mag gaan mopperen en fysieke handeling op je hond uitoefenen, maar bedoel ik meer dat je het tempo wat op kunt voeren en kleine correcties mag gaan geven.

Je loopt dan in een normaal tempo vooruit en zodra je lijn strak staat zet je met een been een stap vooruit en breng je je lichaam en je handen snel naar voren zodat de lijn een momentje slap hangt en vervolgens (binnen een seconde) loop je zo snel als je kan (maar niet harder dan een drafje) achteruit waarbij je je handen weer evensnel terug brengt bij je navel. Hiermee krijgt de hond een correctie (rukje) in zijn nek. Dit is een slipketting correctie alleen dan zonder slipketting en je hond zou hier op moeten reageren. reageert hij niet dan voer je hem waarschijnlijk niet goed uit (je bent misschien te langzaam) en kun je het beste proffesionele hulp zoeken bij iemand die het je uit kan leggen en voor kan doen. Als het wel werkt en de hond komt naar je toe, beloon hem dan uitbundig voor je weer vooruit gaat lopen. Laat hem merken dat dat is wat je wil.

 

VERDERE TIPS

Iedereen komt met zijn training wel in een situatie waar je niet onderuit komt. Je loopt op een smal pad en komt een andere hond tegen en je kunt niet anders dan er (dicht) langs lopen. Je hebt dus geen controle zone. Wat moet je dan doen. Het beste is om je hond te laten zitten en bij zijn halsband vast te houden of eventueel (vooral bij sterke honden) je voet op de riem te zetten. Je kunt hem eventueel tussen je benen zetten (bij grote honden) of ga er eventueel op je hurken naast zitten(bij kleine honden) als je zo het gevoel hebt dat je hem beter kunt houden. Houd in elke situatie inelkgeval je boven lichaam recht. Dit geeft aan de hond aan dat je dominant bent en de leiding hebt. Leun nooit over je hond heen. Je maakt hiermee namenlijk je lichaam kleiner en dit geeft aan dat je geen leiding geeft, bovendien heb je dan kans dat je hond weg probeert te springen omdat ze dit over het algemeen niet prettig vinden. Leiding geven is je hond ook een bepaalde ruimte geven. Hoe dan ook zorg dat je hond blijft zitten en zo relaxed mogenlijk in zijn lichaams houding blijft. Raakt hij gefixeerd op zijn doel dan mag je even een rukje aan de halsband geven of een tikje in de zij zodat hij even is afgeleid. hij mag niet fixeren op zijn doel. probeer dit in alle gevallen te doorbreken. Zet de hond er eventueel met zijn rug naar toe en laat hem niet kijken als je hem niet kunt doorbreken. Naarmate je dit vaker doet wordt het makkelijker en kun je er naar toe werken dat je hond blijft zitten op commando.
De reden dat je je hond laat zitten, of eventueel zelfs laat liggen (als dit makkelijk gaat), is dat je je hond als het ware dwingt om een onderdanige houding aan te nemen. Hierdoor leer je je hond ook relaxen. hoe lager hoe onderdaniger. Zoals ik eerder heb genoemd liegt lichaamstaal nooit en zegt iets over de gemoedstoestand. andersom werkt lichaamstaal ook. Als je je hond in een onderdanige houding zet zal hij zijn gevoel daar min of meer bij aanpassen. Bij mensen is dit net zo. om een voorbeeld te geven die je uit kunt proberen/bedenken om dit gevoel te ervaren is; als je tegenover iemand staat voel je je wellicht gelijk aan of dominant over deze persoon. Als je dan op de grond gaat zitten en de andere persoon blijft staan is dit gevoel weg of in elkgeval minder. Je kunt hier in de hondentraining gebruik van maken door je hond in een houding (in het geval hier zit of af) te dwingen en hem zo in een andere gemoedstoestand helpen.

Heb je geen tijd meer of ruimte om je hond te laten zitten loop dan door. In dit geval mag je je lijn eventueel korter nemen, maar net niet strak. Zo kort dat de hond niet kan "uitvallen" naar zijn doel. loop in een stevig tempo door en houd de hond voorwaards zodat hij geen tijd heeft om te snuffelen. je negeert je hond hier volledig. je beloont hem niet nadien en geeft hem geen correcties of fyseke handelingen tijdens het situatie moment. Als je het gevoel hebt dat je hond weer iets relaxed kun je de lijn weer laten vieren en verder met waar je mee bezig was. Let op dat dit een tijdelijke hulp is die je gebruikt om je training niet te verstoren. het is dus geen oplossing.
Om meer controle te hebben over je hond kun je van het stuk lijn wat je over hebt een grote lus maken en die om de hals van je hond heen leggen. hiermee kun je je hond aanzienlijk makelijker houden. Voor de duidelijk heid hieronder een tekening van wat ik bedoel.

 
   
           
Je bent nu al een heel end opweg. Zolang je vooruitgang boekt kun je er vanuit gaan dat je het goed doet. Houd er rekening mee dat het soms een langzaam proces is en soms lang kan duren voordat je volledige controle hebt. Het hangt heel erg van de situatie van de hond en baas, de band tussen baas en hond, en de mate waarin het probleem is gevorderd af. Er is geen oplossing voor alle honden gelijk maar ik heb hier geprobeerd zo duidelijk mogenlijk de basis te beschrijven op een manier waar ik zelf veel resultaten heb bereikt. Mocht je in welke zin dan ook iets niet snappen of iets niet voor elkaar krijgen, zoek dan hulp bij iemand die ervaring heeft met het oplossen van dergelijke problemen. Probleem gedrag is altijd makkelijker om in de praktijk te beoordelen en daarop een trainingsmethode op maat te geven dan dat je dat via schrijven doet. Daarbij wil ik nogmaals zeggen dat er meer methoden zijn om je hond af te leren om te trekken. Iedereen doet het op de manier waarmee hij het handigst is. Het kan dus zijn dat als je een professional opzoekt die heel wat anders zegt. Belangerijk is dat je voor jezelf uit maakt wat goed voor jou en je hond werkt. Er moet hoe dan ook vooruitgang zijn.